اگر بخواهیم در خوشنویسی سریع پیشرفت کنیم حتما باید به وسایلی که مورد نیاز است توجه کافی داشته باشیم،چراکه نوع وسایل مورد استفاده و کیفیت آنها تاثیر بسیار زیادی روی کارما دارد.هر کدام از این وسایل کیفیات و ویژگی های خـــاص خود را دارد و برای اینکه شما هنر دوستان عزیز بیشتر با این خصوصیات آشنا بشـوید به طور خلاصه اصلی ترین ویژگی های هرکدام از این وسایل را شرح میدهم.
1 – قلم نی : مرغوبترین نوع قلم نی،به قلـم دزفولــی معروف اســت که در انتخاب آن بایـد به نکات ذیل توجه داشـت: رنگ پوست قلم قهوه ای مایل به سرخ ورنگ گوشت داخل آن متمایل به رنگ سفید(بدون کجی و انحراف) و قطــر آن در حدود قطر مداد باشد.
2 – مرکب :مرکب خوشنویسی دردو نوع خشک و مایع وجود داردکه امروزه بیشتر از مرکب های مایع اســـتفاده می شود. مرکب های مایع در رنگ های مختلف در بازار موجود است که برای هنرجویان تازه کار همـــــــان رنگ مشکی مناسب است وباعث پیشرفت و دقت بیشتر هنرجومی شود.بهترین نوع مرکب آن مرکبی است که در عین پررنگی و غلظـت،دارای کشش قابل قبولی باشد
3 – کاغذ : مناسب ترین نوع کاغذبرای خوشنویسی کاغذی است که دارای صافی متوسطی باشد.کاغذهای بسیارصاف و لغزنده یا زبر برای خوشنویسی مناسب نیستند.در برخی موارد به جای کاغذ از مواد دیگری مانند:چوب،مقوا،بوم و ... استفاده می شود که در این موارد،باید قلم ومرکب مناسب هرکدام به کار گرفته شود.
4 – قلم تراش : چاقوی مخصوصی است که برای تراشیدن قلم ساخته شده است وتیغه ی آن فرم وشکل خاصی دارد. جنس تیغه های قلم تراش باید از نوع فولاد خشک وسخت باشد.
5 – قطع زن : وسیله ای است که به هنگام قطع زدن نوک قلم در زیر قلم قرار می گیرد.جنس قطع زن باید نرمتـر از تیغه ی قلم تراش باشد.موادی مانند،چوب های سخت،شاخ و عاج حیوانات برای ساختن قطع زن مناســـــب هستند.قـسمت زیرین قطع زن که روی میز قرار می گیرد باید کاملا تخت وقسمت بالایی آن که قلم برروی آن قرارمیگیرد،دارای قوسی مختصر باشد.
6 – قلم دان : قلم دان جعبه ای است که برای نگه داری قلم ها از آن استفاده می شود.امروزه انواع کیفی آن هم در بازار موجود است.
7 – زیر مشقی : وسیله ای است که در زیر صفحه قرار میگیرد تا هنگام نوشتن نوک قلم بهتر بر روی کاغذ قرار گرفته،به خوبی بر روی آن حرکت کند.زیرمشقی را می توان از چرم طبیعی صاف ونرم یا برخی چرم های مصنوعی تهیه کرد.از چند لایه روزنامه یا کاغذ هم می توان به عنوان زیر مشقی استفاده کرد.
8 – دوات : ظرف دهانه گشادی است که مرکب ولیقه داخل آن قرار داده می شود.جنـــس آن معمولا از شیشه،چینی یا پلاستیک است.
9 – لیقه : نخ یا الیاف ابریشمی است که در داخل دوات قرار داده می شود.امروزه لیقه های آماده از جنس ابریشم طبیعی ومصنوعی در بازار موجود است.
روش تراشیدن قلم :
تراشیدن قلم در چهار مرحله انجام می گیرد :
الف : ایجاد میدان قلم : قلم را از سر باریکتر آن در بین انگشتان قرار داده،با دست دیگر تیــــغه ی قلــــم تراش را با زاویه ای حدود45درجه،برروی قلم در فاصله ی مناسبی از نوک قلم می گذاریم وبا حمایت انگشتان شــصت هردو دســــت که در پشت تیغه قرارمی گیرندمیدان قلم را می تراشیم.
ب : کناره برداری : در این مرحله کناره های قلم را از دوطرف به تدریج وبه یک اندازه برمی داریم تا قســـــــمتی از نوک قلم، دارای پهنای مساوی گردد.
پ: پشت برداری : برای اینکه در هنگام مرکب برداری،مقداری مرکب در پشت قلم ذخیره شود ودر هنگام نوشتن،به راحتی وبه تدریج در نوک قلم جریان یابد،قسمتی از پوست فهوه ای رنگ پشت قلم را طوری برمیداریم که پوست کناره هابرنوک قلم باقی بماند.
ت : قط زدن : در پایان ، قسمت نوک قلم را برروی قطزن قرارداده،تیغه ی قلم تراش رابا زاویه ای در حدود20 تا25درجهنسبت به خط افقی به طور تقریبا عمودی در قسمتی که پوست آن را برداشته ایم می گذاریم وبافشار انگشت شصت وبایـک حرکت آن راقط میزنیم.چنانچه نوک قلم حالت مطلوب را به دست نیاورداین عمل را تکرارمیکنیم.در بعصی از قلم ها،شـــکافی درنوک قلم ایجادمیکنند که به روان تر شدن مرکب کمک می کند.این عمل را((فاق زدن))می گویند.امروزه بسیاری از خوشــــنویسان فقط قلم های پهن را فاق می زنند.
نظرات شما عزیزان: